Reel Sektor

This category contains 26 posts

FED Kararları Şirketleri Nasıl Etkiler?


Giriş Herkesin yakından takip ettiği FED’in tahvil alım programını ne zaman azaltacağı (tapering) konusu hepimizin gündemini fazlasıyla meşgul ediyor. Gazetelerde genellikle söz konusu azaltımın piyasaları nasıl etkilediği veya etkileyeceği ile ilgili yazılar okuyoruz. Piyasa oyuncuları açısından oldukça önemli yazılar… Ancak FED’in nasıl karar alacağı ve bu kararın reel sektörde faaliyet gösteren şirketleri nasıl etkileyeceği ise … Okumaya devam et

Riskin Doğru ve Tutarlı olarak Hesaplanması ve Backtesting


Riskin doğru hesaplanması, risk iştahının ve dolayısıyla risk iştahına göre şekillendirilmesi gereken riskten korunma stratejilerinin belirlenmesi adımlarını etkilemektedir. Özellikle şirketler, risk iştahı ve risk iştahına göre belirlenen riskten korunma oranını (hedge ratio) belirlerken VaR, CFaR ve senaryo analizi gibi risk hesaplama modelleri sıklıkla kullanmaktadırlar. Hangi model kullanılırsa kullanılsın, kullanılacak modelin, sadece riskin hesaplanmasında değil aynı … Okumaya devam et

Hedge etmek veya etmemek, işte bütün mesele bu (mu?)


Genellikle finansal risk yönetimi riski ortadan kaldıran bir aksiyon olarak değerlendirilmekte. Ancak finansal risk yönetimi riksin ortadan kaldırılmasından ziyade ne kadar risk almak gerektiğini bilmek demek. Şirket olarak ne kadar risk almamız gerektiğini bilmeden riski hedge etmek veya etmemek şirketi gereğinden fazla riske maruz bırakabilir veya gerekenden daha fazla maliyete katlanmaya zorlayabilir. Finansal risklerin gerçekleşmesini … Okumaya devam et

Arbitraj Olanakları ve Hedging Yöntemi olarak Borçlanma Yaklaşımı


Kur riskine maruz kalan bir şirket, hem borçlanma yolu ile hem de forward gibi finansal türev enstrüman kullanarak kur riskini en aza indirebilir. Şirket hangi ürünün kullanılması gerektiğine, arbitraj imkanları değerlendirilerek karar verebilir. Teorik olarak forward, arbitraj (risksiz para kazanma) olanaklarını ortadan kaldıracak şekilde fiyatlanmaktadır. Eğer herhangi bir forward ürünü piyasa koşullarına göre olması gerekenden … Okumaya devam et

RAROC, Riske Göre Düzeltilmiş Performans Değerlendirilmesi


Şirketlerin finansal performansının ölçülmesinde kullanılan Öz sermaye getiri oranı (ROE) eksik bilgi içermesinden dolayı analizi yapanı yanıltabilmektedir. Burada eksik bilgi söz konusu finansal oranın şirketin maruz kaldığı riskleri içermemesinden kaynaklanmaktadır. Şirketin hangi riskleri alarak söz konusu getiriyi elde ettiği konusunda bilgi sahibi olmak şirket yönetimi açısından artık günümüz koşullarında vazgeçilmez bir analiz yöntemi olmalıdır. Söz … Okumaya devam et

Uzun Vadeli Likidite Riski Yönetimi Neden Önemlidir?


Genellikle şirketler uzun vadeli likidite riski yerine kısa vadeli nakit riskini yönetmeyi tercih etmektedir. Bu durumun  piyasa koşullarıdan şirket ici dinamiklere kadar bir cok nedeni olabilir. Ancak uzun vadeli nakit akış tahminleri,  yatırım, riskten korunma ve kısa vadeli borclanma kararlarının alınmasında kritik rol oynamaktadır. Yatırım ve borclanma kararlarının da içinde bulunduğu bir nakit akış tahmin süreci, yatırım ve uzun vadeli borclanma ihtiyaclarını … Okumaya devam et

VaR Modeli, Portföy Yaklaşımı ve CFaR Modelinden Farkı


Piyasa riski ölçüm modellerinin kullanılması, 1990’ların başında JP Morgan Yönetim Kurulu Başkanı Dennis Weatherstone’un her gün öğleden sonra 4.15 itibariyle piyasa riski büyüklüğünün tek bir değer olarak ifade edilerek kendisine raporlanmasını talep etmesi işe başladı. JP Morgan’ın Markowits’in modelini referans alarak geliştirdiği modelde, risk faktörlerine ilişkin oynaklık ve korelasyonlar ile pozisyonların risk faktörlerine olan duyarlılıklarından … Okumaya devam et

Zamanın Karekökü Kuralı


Günlük olarak hesaplanan VaR değeri “karekök kuralı” ile istenilen dönem için hesaplanabilmektedir. Buradaki karekök kuralı farklı günlerdeki getirilerin arasındaki korelasyonun (autocorrelation) sıfır ve farklı günlerdeki varyansın da sabit (homoscedasticity) olduğu varsayımına dayanmaktadır. İki değişkenin varsansı için kullanılan yaklaşım iki gün içinde kullanılabilir. Birinci gün ve ikinci günün toplam varyansı (iki günlük değişim) aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır: … Okumaya devam et

CFaR Modeli ile Riskin Hesaplanması


CFaR (Riske Maruz Nakit Akışı) belirli bir zaman ve güven aralığında, piyasa koşullarından (faiz ve kur) dolayı belli bir dönem için hedeflenen nakit akışına göre (örneğin bütçelenmiş nakit akışı) oluşacak maksimum kaybı ifade etmektedir. CFaR, finansal olmayan kurumlarda kullanılan kurumun içsel finansal tahminlerini (bütçe değerlerini) referans alan bir metottur. Başka bir ifade ile CFaR, belli … Okumaya devam et

Duyarlılık ve Senaryo Analizi ile Riskin Hesaplanması


Maruz kalınan risk farklı şekillerde hesaplanabilmektedir. En çok karşılaşılan ve modellemesi oldukça kolay olan modeller aşağıdaki gibidir; Duyarlılık Analizi Senaryo Analizi Duyarlılık analizi, risk faktörlerine belirli bir şok uygulanması sonucunda pozisyonda meydana gelen değişimi hesaplamaktadır. ABD doları üzerinden geliri olan ve fonksiyonel para birimi TL olan bir şirket için risk, ABD dolarının TL ye karşı … Okumaya devam et

Efektif Fiyat ve Hedge Maliyetinin Hesaplanması


Giriş Genellikle şirketler finansal risk yönetimini fiyat sabitleme açısından değerlendirmekte ve maliyet boyutunu gözardı etmektedir. Hedge işlemlerinin Kar/Zarar tablosundaki oynaklık kadar maliyet boyutu da şirketler açısından önem arz etmesi gerekmektedir. Kullanılan forward veya swap gibi türev araçları kullanılması bedava ürünler olsa da söz konusu türev ürünlerin fiyat seviyesi hedge maliyetini belirlemektedir. Dolayısıyla kullanılan türev ürünü, … Okumaya devam et

Taşıdıkları Riskler Açısından Organize ve Tezgah Üstü Piyasalar


Şirketler, maruz kaldıkları bir takım finansal riskleri kontrol altına almak için finansal risk yönetimi politikaları kapsamında hedge işlemleri gerçekleştirmektedirler. Her ne kadar söz konusu işlemler şirketin maruz kaldığı riskleri belirli bir seviyeye kadar bertaraf etse de yeni bir takım risklerin doğması kaçınılmazdır. Hedge işlemlerinin gerçekleştirildiği piyasalara göre bu işlemlerden doğacak riskler de farklılık sergilemektedir. Organize … Okumaya devam et

Uzun Vadeli Pozisyonun Kısa Vadeli Enstrüman ile Hedge Edilmesi


Şirketler emtia fiyat risklerini hedge etmek istedikleri zaman genellikle vade problemi ile karşılaşmaktadır. Bu problem, organize piyasadaki türev ürünün (future) vadesinin hedge edilecek risk tutarının (risk exposure) vadesine göre oldukça kısa olması olarak tanımlanabilir. Söz konusu problem,  tezgah üstü piyasalarda hedge edilecek dayanak varlığa göre özelleştirilmiş türev ürünleri (toilered products) ile aşılabilmektedir. Örneğin bir havayolu … Okumaya devam et

Rolling Stratejisinden Elde Edilecek Nakit Akışlarını Etkileyen Faktörler


“Rolling” stratejisi ile yaratılmak istenen pozitif nakit akışları, bir takım faktörlere göre farklılık sergilemekte ve bu farklılıklar şirketin hedeflediği riskten korunma yaklaşımından sapmasına neden olmaktadır. Baz Değeri Spot ve future fiyatlarının farklı oranda değişmesi Piyasa yapısı Bu makalenin rahat okunabilmesi için öncelikle “Uzun Vadeli Pozisyonun Kısa Vadeli Enstrüman ile Hedge Edilmesi” isimli makalenin okunması ve … Okumaya devam et

Çevrimden Kaynaklanan Döviz Kuru Riski


Şirketler farklı döviz kuru riskleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar. İşlem riskinin (transactional risk) hedge edilmesi konusunda şirketler arasında genel bir konsensüs bulunmasına karşılık, çevrim riskinin (translational risk) hedge edilmesi konusunda farklı görüşler mevcuttur. Çevrim riskinin hedge edilmesi veya edilmemesi gerektiği konusunda farklı görüşlere sahip olan kişiler ve kurumların, bu makalede de değineceğimiz, öne sürdükleri bir … Okumaya devam et

Şirketlerde Döviz Kuru Riskleri


Döviz kuru riski, döviz kurlarında meydana gelen dalgalanmaların, şirketlerin finansal tablolarını ve nakit akışlarını olumsuz etkilemesi olarak değerlendirilebilir. Genel olarak döviz kuru riski; işlem riski (transactional risk), ekonomik risk (economic risk) ve çevrim riski (translational risk) olarak üç başlık altında ele alınmaktadır. İşlem riski, yabancı para cinsinden alacak veya borç gibi işlemlerin tahakkuk ettiği tarihteki … Okumaya devam et

Ortalama Vade Bazlı Faiz Riski Hesaplaması


Ortalama vade kavramı, finansal kuruluşlara nazaran reel sektör şirketleri tarafından daha çok kullanılan bir kavramdır. Şirketler faizden bağımsız olarak, ortalama ne kadar sürede kredinin geri ödemesinin yapılacağını öğrenmek istediklerinde bu hesaplama modelini kullanırlar. Ortalama vade (WAL–weighted average life), durasyon kavramına çok yakındır. Anapara durasyonu olarak da ifade edilebilir. Daha önce ifade ettiğim gibi ortalama vade, … Okumaya devam et

Cap&Floor Opsiyon Stratejisi ve Faiz Koridoru


Genel olarak faiz opsiyon anlaşmasının (cap) prim ödemesi olmasından dolayı, opsiyonların faiz swap anlaşmasına göre pahalı olduğu yaygın bir düşüncedir. Her ne kadar, swap anlaşmaları, kullanılması bedava ürünler olsa da, hangi ürünün kullanılması gerektiği, ilgili tüm alternatiflerin fayda ve maliyetleri değerlendirilerek yapılmalıdır. Opsiyon sözleşmelerinin prim ödemesinin olması, opsiyon anlaşmasının bir yükümlülük değil bir hak satın … Okumaya devam et

Risk İştahının Belirlenmesi


Genel olarak şirketler risk iştahını (risk limitini) belirlemede zorluk yaşamaktadırlar. Risk iştahı belirlemek demek risk iştahını sayısallaştırmak demektir. Örneğin bir şirket CFaR modeli kullanıyor ise, risk limiti şirket özelinde CFaR limiti belirlenerek oluşturulmalıdır. Risk limitinden anlaşılması gereken, şirketin belirli bir dönem içerisinde kaybetmeye razı olduğu maksimum kayıp olmalıdır. Risk iştahını belirlemek için şirket, farklı riskten korunma … Okumaya devam et

Şirketlerde Proaktif Likidite Riski Yönetimi


Genellikle şirketler kısa dönem nakit ve likidite riskini aşağıdaki uygulamalar ile kontrol altına alabilmektedir: Tanımlı ve dökümante edilmiş ödeme süreçlerinin varlığı Nakit havuzu sistemi İnsan müdahalesinin sınırlı olduğu otomatik ödeme sistemleri Söz konusu ödeme sistemleri üzerinde tanımlı ve periyodik olarak test edilen kontrollerin varlığı Bahsi geçen operasyonel önlemlerin yanı sıra, statik likidite rasyoları üzerinden likitide … Okumaya devam et

Optimum Hedge Oranı ve Portföy Teorisi


Bazı durumlarda hedge edilecek ürün ile hedge ürünü birbirinden farklı olabilmektedir. Bu durum şirketlerin mükemmel hedge yapma olanaklarını kısıtlamaktadır. Örneğin, jet yakıtını hedge etmek isteyen bir havayolu şirketi, jet yakıtı üzerine yazılmış herhangi bir future kontrat bulamamaktadır. Bu durum şirketlerin vekil riskten korunma (proxy hedge) yaklaşımını benimsemesine neden olmaktadır. Ancak spot pozisyon ve hedge pozisyonu … Okumaya devam et

Pozisyon Yönleri ve Riske olan Etkileri


“Borçlanma Stratejisi, Döviz Kuru Riski ve Portföy Yaklaşımı” başlıklı yazımda şirketlerin borçlarına konu olan döviz kuru riskini en aza indirebilmeleri için gelirlerine konu olan para biriminden borçlanmaları gerektiğini portföy yaklaşımı çerçevesinde anlatmaya çalıştım. Bu yazımda ise konuyu biraz daha teknik boyutta ele alarak örnekler yardımıyla konuyu anlatmaya çalışacağım. Genel olarak bankaların alım satım portföylerine konu … Okumaya devam et

Borçlanma Stratejisi, Döviz Kuru Riski ve Portföy Yaklaşımı


Şirketler borçlanma yönetimi ile ilgili genel olarak iki yanlış uygulama benimsemektedirler. Birinci yanlış uygulama, şirketlerin genellikle borca konu olan yabancı para birimi cinsinden kredi kullanmak istemeleri,  ikinci yanlış uygulama ise faiz oranı en düşük olan para biriminden borçlanmaya gidilmesi ve bu şekilde borçlanma maliyetini en aza indirme düşüncesidir. Sabit/değişken hedeflemesi dışında bir diğer üzerinde stratejik … Okumaya devam et

Doviz Kuru Riski ve Uzun Vadeli Nakit Akış Tahmini


Döviz kuru riski büyüklüğü olarak bilançoda yer alan her bir para birimi cinsinden alacak ve borç büyüklüklerinin dikkate alınması, şirketleri Kar/Zarar tablosunda meydana gelebilecek kısa vadeli oynaklıktan korumaktadır. Özellikle alacak ve borç devir hızı düşük olan şirketler sadece bilançolarındaki alacak ve borç büyüklüklerini dikkate alarak, bilançoda bulunmayan ancak gerçekleşme ihtimali yüksek olan diğer nakit hareketlerini … Okumaya devam et

Türev Ürün Seçimi


Genel olarak herhangi bir opsiyon anlaşmasının prim ödemesi olmasından dolayı, opsiyonların diğer swap anlaşmasına göre pahalı olduğu düşüncesi yaygın bir düşüncedir. Her ne kadar, swap anlaşmaları, kullanılması bedava ürünler olsa da, hangi ürünün kullanılması gerektiği ilgili tüm alternatiflerin fayda ve maliyetleri değerlendirilerek yapılmalıdır. Opsiyon sözleşmelerinin prim ödemesinin olması, opsiyon anlaşmasının bir yükümlülük değil bir hak … Okumaya devam et

Minimum Hedge Oranının Belirlenmesi


Minimum hedge oranının belirlenmesi aynı zamanda şirketin risk iştahının da belirlemesi anlamına gelmektedir. Şirket kaybetmeye razı olacağı miktarı belirledikten sonra maruz kalmak isteyeceği efektif kuru da otomatik olarak belirlemiş olacaktır. Bu, bizi minimum hedge oranının hesaplanması analizine götürmektedir. Şu anki spot kur 1.5 TL/USD, şu andaki piyasada 1 yıl sonraki forward kuru 1.6 TL/USD ve 1 yıl sonra forward sözleşmesinin işleme konulduğu (settlement) tarihteki spot kur 1.7 … Okumaya devam et

Hedging Performansının Değerlendirilmesi


Riskten korunma uygulamaları ile ilgili en önemli konulardan bir tanesi de yapılan hedging işlemlerinin performansının değerlendirilmesidir. Yapılan en büyük hatalardan bir tanesi sadece hedging işlemlerinden kaynaklanan kar veya zarar rakamına göre hedging uygulamalarinin değerlendirilmesidir. Hedging uygulamasi ile şirketler, finansal piyasalarda pozisyon alarak, faaliyetlerine konu olan nakit akışlarındaki olası kayıpları finansal piyasalardaki pozisyonlardan elde edilen kazanç … Okumaya devam et

Tum Yazilarim